‘’Verduurzaming en vergrijzing vragen om herziening brandveiligheidsregelgeving”

Wico Ankersmit, directeur van de Vereniging BWT Nederland: 

Met het oog op de komende verduurzamingsslag en het feit dat gebouwen steeds vaker met brandbare isolatiematerialen worden geïsoleerd, is er de laatste tijd veel discussie rondom brandveiligheid. Hoe gaan de afdelingen Bouw- en Woningtoezicht van gemeenten hiermee om? We gingen erover in gesprek met Wico Ankersmit, directeur van de Vereniging BWT Nederland, de beroepsvereniging voor onder meer gemeentelijke BWT-afdelingen.

De discussie die is ontstaan over brandveiligheid is volgens Wico Ankersmit, directeur van de Vereniging BWT Nederland, terecht. “We staan voor een grote opgave om de enorme bestaande voorraad te gaan verduurzamen. Als je daar nu niet goed over nadenkt, door ook de risico’s te benoemen en niet alleen de verbeterde EPG-situatie, dan heb je misschien over een aantal jaren spijt als blijkt dat grotere risico’s op het vlak van brandveiligheid ontstaan.”

 Brandveiligheid en bouwmethode

De huidige regelgeving op het gebied van brandveiligheid is op zich voldoende, is zijn mening. “Dan spreek ik over de traditionele Nederlandse bouw met een bakstenen buitenkant. Dat verandert als je die gebouwen moet gaan verduurzamen, en er een schil omheen gaat zetten die een betere energieprestatie oplevert. Door andere bouwmethoden veranderen de brandveiligheidsrisico’s. Je zou op dat moment moeten kijken of de regelgeving daarmee nog in overeenstemming is.”

Brandveiligheid is geregeld in het Bouwbesluit. Tot 13 meter hoogte mag brandbaarder materiaal worden toegepast. “Er zijn EPS woningen die in feite zijn opgebouwd uit piepschuimblokken. Zo’n huis voldoet aan de regelgeving voor brandveiligheid, maar vliegt het in de brand, dan ben je het wel kwijt. Dat is een keuze die je zelf als opdrachtgever maakt.” Het is volgens de directeur ook een keuze in wat je acceptabel acht. “Helemaal risicoloos hoeft ook niet, maar je moet deze risico’s wel beperken. Een woning die voldoet aan het Bouwbesluit mag tot de grond afbranden. We gaan er hierbij van uit dat de mensen binnen 30 seconden met ingehouden adem 30 meter kunnen afleggen om de woning te verlaten. We hebben dus eigenlijk het op tijd kunnen vluchten geregeld, en niet primair de brandveiligheid. Bij een steeds ouder wordende bevolking, mensen die steeds langer in hun eigen woning blijven wonen, is het duidelijk dat zij daartoe niet in staat zijn. Zeker als het gaat om woningen zonder brandmelders en andere waarschuwingssystemen. Doelgroepgericht zou je de regelgeving onder de loep moeten nemen.”

Toezichthoudende taak

Het is voor gemeenten soms lastig om hun toezichthoudende taak goed uit te voeren, aldus Ankersmit. “BWT is niet de opzichter die de hele dag op de bouw kijkt of de toegezegde materialen op de juiste manier worden aangebracht, zoals weleens wordt gedacht. Tijdens een bouwtraject voert BWT een aantal keer, steekproefsgewijs, controles uit. De feitelijke verantwoordelijkheid voor het voldoen aan de regels ligt bij de aannemer. Daarnaast zijn renovaties vaak niet vergunningplichtig, dus kan ook veel vergunningvrij gedaan worden. Ook wordt nog weleens een ander materiaal toegepast dan op tekening is aangegeven, omdat dit door de schaarste van materialen op dat moment niet beschikbaar is.”

In het Verenigd Koninkrijk wordt inmiddels gepleit voor een verbod op brandbare materialen boven de 18 meter. Ankersmit kan zich dit ook voor Nederland voorstellen. “Dat heeft ook te maken met de brandweer. Hoe hoog kun je met normaal materieel een brand bestrijden? In principe hebben wij vanaf 13 meter al strengere regels. Dan gaat het alleen nog niet om onbrandbaar materiaal, maar om een samengesteld pakket van elementen die minimaal aan een bepaalde brandklasse moeten voldoen. Helemaal onbrandbaar materiaal staat niet in onze regelgeving. Marktpartijen geven aan in welke mate hun materialen brandbaar zijn. Daarbij is echter ook de wijze van testen en toetsen van belang. Ik denk dat je goed moet kijken naar de beoordeling en het voldoen aan de brandklasse. Daarmee kun je zeggen dat je de meeste risico’s hebt afgedekt.”

Aanscherping regelgeving

De Vereniging BWT praat geregeld mee over brandveiligheid in diverse overleggen. “Zo overleg ik regelmatig met het ministerie en zitten we in het Overlegplatform Bouwregelgeving. “Daar stonden de afgelopen vergaderingen ook weer een aantal onderwerpen op de agenda die met brandveiligheid te maken hebben. De bouwregelgeving evolueert continu. De minister heeft toegezegd het eindrapport aangaande de brand in de Grenfell Tower [in Londen, op 14 juni 2017, red.] af te wachten alvorens naar de Kamer te gaan met haar verdere plannen. Wellicht leidt de aanscherping van de regels in het Verenigd Koninkrijk ook tot aanscherping van de bouwregelgeving in Nederland. Zeker omdat het gebruik van materialen vaak grensoverschrijdend wordt toegepast”, besluit Ankersmit.